kokorman knight

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ

Με αφορμή τα προσφατα γεγονότα στους κόλπους της εκκλησίας, και την καταδίκη του Αγίου Παντελεήμονος, νομίζω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να παραθέσω, την απολογία του Δημήτρη Κολλάτου στο δικαστήριο όπου βρίσκονταν κατηγορούμενος για το θεατρικό του έργο "Ο Άγιος Πρεβέζης" στις αρχές της δεκαετίας του '80. Τα κάθε είδους εκκλησιαστικά σκάνδαλα δεν είναι σε καμιά περίπτωση δημιούργημα των ημερών μας. Η αδυναμία ή μάλλον η έλλειψη θέλησης των όποιων ιθυνόντων να καταπολεμήσουν τη διαφθορά στους κόλπους της εκκλησίας, έχουν δημιουργήσει ένα ιστορικό φαινόμενο το οποίο ανακυκλώνεται και αναδύεται κατά περιόδους στην κοινωνική ζωή της πατρίδας μας. Με βάση αυτά τα δεδομένα, τόσο η επικαιρότητα όσο και η διαχρονικότητα της απολογίας του Δημήτρη Κολλάτου, διατυπώνονται επάξια στο παρόν κείμενο. Πιστεύω ότι η ουσία αυτής της απολογίας, καίτοι τα ονόματα και οι τοποθεσίες θα αλλάζουν κατά περίπτωση, θα παραμένει διαρκώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Το κείμενο είναι παρμένο από το forum του Anime Planet , και το οποίο παρέθεσε ο χρήστης powerboy.

________________________________________________________

Στην αρχή της απολογίας μου θα ήθελα να σας πω πως πιστεύω ότι ο Θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης ενός έργου είναι ο πρώτος υπεύθυνος. Άλλωστε υπάρχουν ειδικοί όροι στο συμβόλαιό μας με τον κ. Φυσσούν, που ορίζουν πως την ευθύνη του έργου την έχω εγώ - ασφαλώς οι ηθοποιοί, οι οποίοι οι περισσότεροι είναι φίλοι μου και δεν εργάστηκαν μόνο για τις 15.000 δρχ. που είναι ο μισθός τους, ήταν και είναι πάντα σύμφωνοι, πιστεύω, για το έργο που ανεβάσαμε. Δεν το λέω αυτό για να μοιραστώ μαζί τους την ευθύνη, αλλά γιατί δεν επιτρέπεται, νομίζω, να τους λένε ότι εργάστηκαν μόνον για τα χρήματα. Θέλω να πιστεύω ότι ο αγώνας μου ήταν και δικός τους

Το ήξερα πως θα έχουμε προβλήματα, γιατί ξέρω πως η ηγεσία της σημερινής εκκλησίας ενώ ξέρει τα σκάνδαλα, επειδή δυστυχώς η πλειοψηφία της ιεράς συνόδου είναι ένοχη και ανάξια -πολλοί ιεράρχες είναι ανάξιοι να έχουν την θέση που έχουν- η πολιτική της είναι όχι να κάνει εκκαθαρίσεις, όχι να προσπαθήσει να καθαρίσει την Ιερά Σύνοδο από αυτούς που δεν έπρεπε να είναι εκεί, αλλά αντίθετα προσπαθεί να καλύψει τα σκάνδαλα και να δημιουργεί προβλήματα σε αυτούς που προσπαθούν να μιλήσουν γι΄ αυτά.

Αυτό που με φέρνει σε δύσκολη θέση, σήμερα που είμαι κατηγορούμενος, είναι ότι ενώ υπάρχουν τα ασφαλιστικά μέτρα του Αρχιεπισκόπου για να κατέβει το έργο, είμαι εδώ μπροστά σας μετά από μήνυση που μας έκαναν οι άλλοι ιερείς, ενώ εγώ στο έργο μου δεν έθιξα τους απλούς Κληρικούς -το μόνο συμπαθητικό πρόσωπο (πρόσωπο τραγωδίας) μες στο έργο είναι ο Κασκάνης- αλλά τους Αρχιερείς. Πιστεύω πως ο Κασκάνης δεν γεννήθηκε Κασκάνης, δεν γεννήθηκε εκβιαστής, έγινε εκβιαστής ύστερα από τη φοβερή πίεση που ο κατώτερος Κλήρος δέχεται από τους Δεσποτάδες. Επίσης στο έργο μου, το μόνο πρόσωπο, ο μόνος ηθοποιός που φορά τα κανονικά ρούχα του παπά χωρίς να τα έχουμε αλλάξει είναι ο ιερέας, που από κάτω από την πλατεία του Θεάτρου φωνάζει στους Δεσποτάδες. Αυτή είναι η φωνή των απλών ιερέων που, πιστεύω, ιδιαίτερα οι νεώτεροι στην πλειοψηφία τους ξέρουν και θέλουν να φωνάξουν ΑΝΑΞΙΟΙ - ΑΝΑΞΙΟΙ για τους Επισκόπους τους. Το ότι δεν ήρθαν στο Θέατρο να το κάνουν, αυτό οφείλεται στην τρομοκρατία των Αρχιερέων. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που με στενοχωρεί, αλλιώς πιστεύω ότι θα έπρεπε κάποτε να γίνει αυτή η δίκη. Γιατί νομίζω ότι είναι καιρός να καθαρίσει η Εκκλησία. Οι μάρτυρες κατηγορίας είπανε ότι το ενδιαφέρον μου για την Εκκλησία είναι παράξενο και ξαφνικό και οφείλεται σε οικονομικούς λόγους - αυτό είναι αστείο. Πρίν έξι χρόνια είχα γράψει ένα γράμμα στον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ ζητώντας του να δώσει το παράδειγμα να παραιτηθεί αυτός για να παραιτηθούν και οι άλλοι Επίσκοποι, να γίνει η κάθαρση στην Εκκλησία και ν' αποχτήσουμε κι εμείς οι πολίτες, που είμαστε μέλη της Εκκλησίας, χωρίς να' μαστε ιερείς, το δικαίωμα να παίρνουμε μέρος στην εκλογή των Επισκόπων. Ο Αρχιεπίσκοπος τότε δεν έδωσε καμιά σημασία και η Εκκλησία πήγαινε από το ένα σκάνδαλο στο άλλο...

Λένε ότι διάλεξα τον Πρεβέζης για να εκμεταλλευτώ έν σκάνδαλο. Όταν διαλέγουμε ένα θεατρικό ήρωα, δεν διαλέγουμε πάντα αυτόν που είναι ο πιό ανάξιος, αλλά εκείνον που είναι ο πιο θεατρικός. Ο τρόπος αυτός της εκλογής του Θεατρικού ήρωα δεν είναι μόνο δικός μου. Όταν ο Σαίξπηρ, διάλεξε για ήρωά του τον Ριχάρδο τον Γ΄, δεν ήταν γιατί ο Ριχάρδος ήτο ο πιό κακός βασιλιάς, σήμερα οι σύγχρονες μελέτες αποδεικνύουν ότι ο Ριχάρδος ο Γ΄, ήταν ίσως ένας μεγάλος βασιλιάς και ασφαλώς, όχι ο εγκληματίας που ξέρουμε από τον Σαίξπηρ, - αλλά γιατί βόλευε τον Σαίξπηρ, είχε τη καμπούρα, το σώμα περίεργο, ήταν νόθος, στοιχεία δηλαδή που προσφέρονται θεατρικά. Ο Επίσκοπος Πειραιώς, ο Μητροπολίτης Πειραιώς σήμερα, είναι ασφαλώς πιο επικίνδυνη περίπτωση για την Εκκλησία μας από τον Πρεβέζης, αλλά μπορώ να τον πάρω για ήρωα του έργου μου, γιατί δεν προσφέρεται θεατρικά, δεν μπορεί να είναι πρωταγωνιστής θα μπορούσε να είναι ένας από τους ήρωες, να είναι σαν τον Ορφανό, τον Προκόπιο, τον Αμβρόσιο κτλ. Δεν διάλεξα τον Πρεβέζης, λοιπόν, γιατί έκανε το σκάνδαλο τον διάλεξα γιατί μου προσφέρεται θεατρικά.

Ο Αριστοτέλης λέει: 'Μιά καλά φτιαγμένη τραγωδία πρέπει να οδηγεί τον ηθοποιό από την ευτυχία στη δυστυχία, τον ήρωα από την ευτυχία στη δυστυχία. Ο Πρεβέζης είναι η περίπτωση αυτή. Είναι ένας άνθρωπος που με την ανοχή της Πολιτείας και των άλλων Αρχιερέων, για πολλά χρόνια έκανε τα πάντα. Δεν είχε μόνο μιά έντονη ερωτική δραστηριότητα, που εμένα προσωπικά δεν θα με ενοχλούσε ιδιαίτερα, αλλά δεν σεβάστηκε τίποτε. Είχε αναγκάσει, καταπιέσει απάνθρωπα τον Κασκάνη και του πήρε εκβιαστικά τη γυναίκα κάνοντας τον ρουφιάνο. Η σκηνή της εξομολόγησης είναι μέσα στην πραγματικότητα - για να πάρει χρήματα εκμεταλλευόταν και την εξομολόγηση ακόμα. Είχε συμμετοχή με φανατισμό και μίσος στον εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος ήταν έξω από τα καθήκοντά του, δεν κράτησε ποτέ χριστιανική στάση - ήταν αυτό που θα μπορούσαμε να πούμε ο κακός παπάς.

Αυτός, λοιπόν ο πανίσχυρος, ανάξιος Αρχιερέας, κάποια στιγμή από έναν εκβιασμό, όχι από την αντίδραση της Πρέβεζας, γιατί το είπα και επιμένω σ' αυτό, η Πρέβεζα όπως και οι άλλοι Μητροπολίτες έχουν ένα μέρος της ευθύνης - δεν έγινε ο Πρεβέζης τυχαία αυτό που έγινε, δεν στάθηκε ο Πρεβέζης τόσα χρόνια χωρίς πολιτική υποστήριξη, ξαφνικά αυτός ο άνθρωπος έπεσε. Ξέσπασε το σκάνδαλο, βγήκαν οι φωτογραφίες, τον εγκατέλειψαν οι φίλοι, οι κάτοικοι της Πρέβεζας που πρώτα του φιλούσαν το χέρι και τρέμανε στο πέρασμά του, λέγανε τώρα 'αν θά ρθει στην πόλη μας θα του πετάξουμε πέτρες'. Με την πτώση έγινε ένα δραματικό πρόσωπο - τώρα αν δεν πήγε στο μοναστήρι όπως έπρεπε να πάει για να τελειώσει το έργο σωστά, σύμφωνα με την αρχή του Αριστοτέλη, δεν φταίω εγώ ούτε το έργο φταίει η ηγεσία της Εκκλησίας μας και ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ που δεν με βοήθησαν να κάνουμε ένα σωστό θεατρικό έργο τιμωρώντας τον. Δεν μου έδωσαν το σωστό υλικό για το τέλος, γιατί τον αθώωσε, γιατί ουσιαστικά αθώος είναι, με το να μείνει Επίσκοπος, να κρατήσει το μισθό του και τον τίτλο του, γι' αυτό και βάζω τον Ιάκωβο ο οποίος σαν συγγραφέας πια, τον έχω ανάγκη να λέει ΑΝΑΞΙΟΣ: ΣΕ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΝΑ ΚΛΕΙΣΤΕΙ!

Ασφαλώς πιστεύω ότι το αληθινό τέλος του έργου δεν θα είναι αυτό. Ο Τσέχωφ, λέει πως ένα θεατρικό έργο αρχίζει πολύ πριν ν' ανοίξουν και συνεχίζεται όταν έχουν κλείσει τα φώτα, δηλ το θεατρικό έργο, και στην περίπτωσή μας ο Πρεβέζης, ανεξάρτητα από την απόφαση του δικαστηρίου, συνεχίζεται και θα συνεχισθεί. Και τολμώ να πιστεύω ότι το τέλος θα είναι πως ο Πρεβέζης θα πάψει να είναι Επίσκοπος, ο Προκόπιος δεν θα είναι πια Επίσκοπος Κεφαλληνίας, θα γίνει πρώην, και εγώ προσωπικά θα ήθελα να ελπίσω ότι ο κ. Σεραφείμ θα είναι και αυτός σε λίγο πρώην Αθηνών - όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο θα ήτανε. Νομίζω πως είναι για την Εκκλησία μας πολύ σημαντικό αν το αποφασίσουμε να την καθαρίσουμε τώρα που έχουμε ακόμα περιθώρια να μην χάσουμε τελείως την πίστη μας, γιατί, είπε ένας ιερέας μάρτυς κατηγορίας, πως θα κινδυνεύσουμε σε λίγο, αν δεν κατέβει το έργο, να μην βρίσκουμε ιερείς. Αυτό ασφαλώς είναι, ίσως, αλήθεια, είναι ένα πρόβλημα της Εκκλησίας και ήδη έχει αρχίσει να υπάρχει, αλλά θα είναι φοβερότερο, νομίζω, να μη βρίσκουμε πιστούς, γιατί ιερείς, αν υπάρχουν πιστοί, θα φτιάξουμε, ενώ αν δεν έχουμε πιστούς τι να τους κάνουμε τους ιερείς.

Εγώ από τις κατηγορίες - και δεν είναι λίγες - δεν μπορώ να δεχθώ καμιά. Θέλω να πω με αυτό ότι το θέατρο εδώ και μερικά χρόνια έχει ορισμένα δικαιώματα, έχει το δικαίωμα να κρίνει οιονδήποτε και ασφαλώς και τον Αρχιεπίσκοπο. Δεν είμαι νομικός για να ξέρω την κάλυψη που έχει ο κ. Σεραφείμ, αλλά η δικιά μου δουλειά είναι να κατηγορώ, γι' αυτό και στην αρχαία ελληνική παράδοση τα μέλη του Αρείου Πάγου δεν είχαν το δικαίωμα να γράψουν κωμωδίες. Δεν είχαν το δικαίωμα να γράφουν κωμωδίες γιατί ο συγγραφέας κωμωδίας είναι κατήγορος, είναι άνθρωπος που πρέπει να κατηγορεί - λοιπόν δεν μπορεί ένας να είναι συνάμα και κατήγορος και κριτής. Γι' αυτό το λόγο, οι μόνοι Αθηναίοι που δεν είχαν το δικαίωμα να γράφουν κωμωδίες ήταν τα μέλη του Αρείου Πάγου. Αυτό τι σημαίνει: σημαίνει ότι έχω το δικαίωμα, έχω υποχρέωση να κατηγορώ. Λοιπόν, αυτό που λένε ότι κατηγορείς, ασφαλώς κατηγορώ. Αυτό είναι δικαίωμα και υποχρέωσή μου. Λένε, μα κατηγορείς την Εκκλησία. Ε, λοιπόν; Στον 'Προμηθέα Δεσμώτη' ο Αισχύλος κατηγορεί τους θεούς. Για να χτυπήσει την τυραννία παίρνει σαν κύριο πρόσωπο του έργου του τον Δία, εγώ για να χτυπήσω τη σαπίλα της Εκκλησίας παίρνω έναν άνθρωπο, έναν, δύο, τρείς Επισκόπους. Ο Δίας ήταν ο πρώτος των θεών, κι όμως ο Αισχύλος τόλμησε και τον έκανε ήρωα του έργου του για να δώσει δυνατότερα την ανάγκη της επανάστασης και όλοι οι μελετηταί το έχουν τονίσει αυτό.

Ο Σέλλεϋ έβλεπε στον 'Προμηθέα Δεσμώτη' την αστική επανάσταση. Στην εποχή ασφαλώς του Αισχύλου που δεν υπήρχε λαός, δεν υπήρχε εργατική τάξη γιατί υπήρχαν σκλάβοι, ο συγγραφέας έβλεπε ένα άλλο είδος επανάστασης, σήμερα μες στο έργο θα δούμε μίαν άλλην επανάσταση, πιο κοντινή μας, αλλά αυτό που εγώ θέλω να τονίσω είναι ότι είχε τολμήσει να κάνει κεντρικό ήρωα του έργου του έναν απ' τους θεού. Εγώ ποιόν πήρα; Τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ, τον Πρεβέζης, τον Προκόπιο. Λένε ότι θα μου το επιτρέπανε το έργο, ότι δεν θα κάνανε μήνυση, αν έπαιρνα τον Πρεβέζης και περιοριζόμουν στα ερωτικά του σκάνδαλα.

Μα τότε θα ήταν απλώς μια βρώμικη ερωτική ιστορία - εγώ δεν έχω κάνει πορνό. Και δεν νομίζω ότι είμαι ικανός να κάνω. Αυτό που με ενδιέφερε να κάνω, ήταν με αφορμή τον Πρεβέζης να χτυπήσω τη σημερινή κατάσταση της Εκκλησίας. Δεν επιτρέπεται σήμερα να υπάρχουν Επίσκοποι σαν τον Ορφανό. Έχω τον κατάλογο και θα σας τον δώσω, από το Υποθηκοφυλακείο Μαραθώνος, για τα περιουσιακά του στοιχεία, τα οποία είναι τεράστια. Δηλ. Αυτός ο άνθρωπος θα έπρεπε αύριο να πάψει να είναι Επίσκοπος, γιατί είχε δώσει όρκο ακτημοσύνης, χρήματα, κτήματα, και έχω εδώ μπροστά σας το χαρτί του Υποθηκοφυλακείου Μαραθώνος. Και το φοβερώτερο δεν είναι αυτό που λέει στο έργο ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, Ο Περλαφείμ, όπως το αναφέρω στο έργο, στον Πρεβέζης για τον Ορφανό. Αυτός δεν είναι ο πιο πλούσιος, είναι ο πιο αγαθός. Εγώ τον συνεβούλευσα, λοιπόν μην κάνεις τοποθετήσεις σε κτήματα, αυτά φαίνονται στο Υποθηκοφυλακείο, αλλά αυτός δεν με 'ήκουσε'. Και το κοινό γελάει κι έχει δίκιο, κι ο κίνδυνος είναι ότι θα πάψουνε να υπάρχουνε τέτοιοι 'αγαθοί Επίσκοποι', και θα κάνουνε οι πιο μοντέρνοι τοποθετήσεις τέτοιες που δεν θα φαίνονται.

Σε λίγο καιρό δηλ. Θα έχουμε μιά ύποπτη, στην πλειοψηφία της, Ιερά Σύνοδο, η οποία όμως θα είναι καλυμμένη. Γιατί το ευτύχημα μέχρι σήμερα είναι ότι μπορούμε ακόμα να τους ξεσκεπάσουμε. Γιατί εάν αγόραζαν ομόλογα της ΕΤΒΑ που τώρα δίνουν, νομίζω, τόκο 22 - 23% ,πώς θ' αποδείξουμε την επιορκία τους;

Λοιπόν, σήμερα είναι μία ευκαιρία να τους διώξουμε, τώρα που έχουμε ορισμένα όπλα, που υπάρχει δημοκρατία, που έχουμε μιά σχετική ελευθερία, που θέλω να πιστεύω πως θα είναι ακόμα μεγαλύτερη, απόλυτη. Τώρα που έχουμε στα χέρια μας στοιχεία που δείχνουν ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι ένοχοι.

Γι' αυτό όταν ο Προκόπιος διαμαρτύρεται ότι δεν 'έκοψε' το σκήνωμα εγώ επιμένω ότι έκοψε το σκήνωμα, γιατί έχω ένα ολόκληρο νησί μαζί μου, ένα νησί που φωνάζει 'έξω ο Προκόπιος'. Κι αυτό το νησί μου δίνει το δικαίωμα να συνεχίζω, γι' αυτό δεν το κατεβάσαμε και δεν είναι ασέβεια προς το δικαστήριο. Δεν είναι ασέβεια, σέβομαι απόλυτα το δικαστήριο, αλλά προσωπικά θα προτιμούσα να έδινα τις 20 χιλιάδες κάθε μέρα και να παίζαμε το κομμμάτι του Προκόπιου, χωρίς να κόψουμε λέξη.

Γιατί οι άνθρωποι που είναι στην Κεφαλλονιά, που είναι παλικάρια, σε αντίθεση με τους κατοίκους της Πρέβεζας που τους θεωρώ δειλούς, ήρθαν και μου είπαν ότι εγώ δεν πρέπει να φοβηθώ. Δεν πρέπει, ενώ κατηγορώ τους κατοίκους της Πρέβεζας, να υποχωρήσω και για 20 χιλιάδες δρχ. την ημέρα πρόστιμο να γίνω σαν τους Πρεβεζιάνους.

Λοιπόν, είναι πάρα πολύ δύσκολη η θέση μας ν' αρχίσουμε να κόβουμε, επειδή ο Προκόπιος έβγαλε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων. Τι σημαίνει ασφαλιστικά μέτρα - εγώ είμαι θεατρικός συγγραφέας. Μέσα στην παράδοση του θεάτρου, του Ελληνικού θεάτρου, δεν έχουμε ανάγκη να' χουμε αποφάσεις δικαστικές για να κάνουμε θέατρο.

Στις 'Νεφέλες' του ο Αριστοφάνης κατηγορεί τον Σωκράτη και ο Σωκράτης σηκώνεται πάνω για να τον δούν όλοι οι θεαταί, και όμως ο Αριστοφάνης δεν είχε δίκαιο. Ο Σωκράτης δεν ήταν σοφιστής, όπως τον κατηγορούσε ο Αριστοφάνης. Απλώς βόλευε θεατρικά τον Αριστοφάνη. Γιατί ο Σωκράτης ήταν πολύ γνωστός. Άν έλεγε τον Γοργία σοφιστή, που ήταν, δεν θα τον ήξερε όλος ο κόσμος, Δηλ. Θεατρικά δεν θα είχε επιτυχία. Και κάνει έτσι μιά 'θυσία', θυσιάζει έναν άνθρωπο, τον οποίον τον ξέρει, έχει φιλικές σχέσεις, γιατί στο 'Συμπόσιο' τους βλέπουμε να τρώνε και να μιλάνε, μαζί, τον θυσιάζει για λόγους θεατρικής ανάγκης και δεν του έκανε κανείς μήνυση. Αντίθετα, ο Σωκράτης το δέχτηκε! Και στο αρχαίο θέατρο η σημασία μιάς τέτοιας κατηγορίας ήταν φοβερή. Υπολογίζεται ότι σε μιά παράσταση μπορούσε να έχει 30.000 θεατές.

Ενώ μιά συνεδρίαση της βουλής, μιάς κανονικής βουλής, όχι για ένα πάρα πολύ σημαντικό γεγονός, δεν είχε πάνω από 5 ή 6 χιλ. Πολίτες. Τριάντα χιλιάδες από την μιά μεριά, έξι χιλιάδες από την άλλη. Τα δικαιώματα ενός αρχαίου έλληνα συγγραφέα ήταν τεράστια. Είχε το δικαίωμα ο ίδιος να παίρνει το λόγο στη σκηνή, κι αν δεν τον έπαιρνε ο ίδιος είχε τον κορυφαίο που ήταν τελείως προσωπικό του όργανο.

Ο Αριστοφάνης έλεγε στο τέλος: 'Και τώρα μην ξεχάσετε να μου δώσετε το βραβείο'. Ο συγγραφέας είχε το δικαίωμα στο θέατρο να κατηγορήσει τους πάντες, χωρίς κανείς να μπορεί να του απαντήσει, ενώ στην βουλή, στον πολιτικό απαντούσανε.

Εγώ πιστεύω και κάτι άλλο. Πιστεύω πως είμαι υποχρεωμένος να παίρνω θέση στα γεγονότα. Κι έχω πάρει πάντα. Κι από συνήθεια πήρα και στην Γαλλία, που ασφαλώς οι Γάλλοι δεν δίνουν σε ξένους εύκολα αυτό το δικαίωμα - ενοχλήθηκαν. Το λέω αυτό επειδή αναφέρθηκαν οι μάρτυρες κατηγορίας και στα προβλήματα που είχα με τους Γάλλους, με τον 'Πεταίν' και με την 'Γαλλία του Ζισκάρ'.

Εδώ όμως στην Ελλάδα κανείς δεν μπορεί να πεί ότι δεν είμαι Έλληνας και επομένως έχω υποχρέωση να πάρω θέση.

Ένας από τους λόγους που τον θεώρησαν ένοχο και ζήτησαν τον θάνατον του Σωκράτη ήταν γιατί, όταν ο Γοργίας ήλθε να μιλήσει στους Αθηναίους και να τους πείσει για την εκστρατεία της Σικελίας, ο Σωκράτης που ήταν πιο ικανός, ο μόνος ν' αντιμετωπίσει τον Γοργία, ν' ανατρέψει τα επιχειρήματά του, αυτός που το έκανε για να σώσει μερικά παλιόπαιδα της καλής κοινωνίας, δεν πήγε να το κάνει όταν ο λαός κινδύνευε, όταν ο λαός παρασύρθηκε και από τη δύναμη του λόγου του Γοργία, που ήταν η αρχή του τέλους της Αθηναικής Δημοκρατίας, πήρε λάθος απόφαση να κάνει την εκστρατεία της Σικελίας. Κι όταν τον καταδικάσανε, η πιο βαριά κατηγορία ήτανε - ο κύριος λόγος που όλος ο κόσμος ήταν εναντίον του - ότι δεν πήρε θέση στο τεράστιο πολιτικό θέμα και κάθισε σπίτι του. Λοιπόν, πως ζητάτε από εμάς να μην παίρνουμε θέση. Και δεν είναι ασφαλώς το πρώτο έργο με θέση που' χω κάνει.

Πρίν από 18 χρόνια είχα πολλά προβλήματα με τις 'ΕΛΙΕΣ' μια βραβευμένη ταινία, βασισμένη σε ένα βιβλίο που έχει γίνει 'κλασσικό' σήμερα, γιατί υποστήριξα τότε, για πρώτη φορά, τη θέση της γυναίκας στο ελληνικό χωριό, είχα κάνει μιά σκληρή καταγγελία για τα εγκλήματα τιμής, για το φρικτό δικαίωμα του αδελφού να 'σώζει' την τιμή, της αδελφής του σφάζοντάς την, και το έργο ήταν απαγορευμένο 18 χρόνια, αλλά πιστεύω ότι σήμερα δικαιώθηκα. Λοιπόν πάντα προσπαθούσα να πάρω θέση.

Και το Εκκλησιαστικό αδιέξοδο είναι τεράστιο πρόβλημα, που δεν μπορούσε, να με αφήσει αδιάφορο. Αύριο θα βαφτίσω το γιό μου, και θα τον βαφτίσω μετά από μιά συμφωνία που κάναμε, γιατί είναι σήμερα 9 ετών - περιμένουμε να τελειώσει η δίκη, για να μην πούνε ότι το κάνουμε για διαφήμιση.

Και μετά θα τον βαφτίσω Ορθόδοξο. Με είχε ρωτήσει αν είναι καλύτερος θεός από τον καθολικό της μητέρας του. Του είχα πει ότι το θέμα δεν είναι καλύτερος θεός ο Ορθόδοξος - όλοι οι θεοί το ίδιο είναι καλοί, ή το ίδιο κακοί - αλλά ότι θα είναι πιο Έλληνας αν βαφτιστεί Ορθόδοξος.

Και σήμερα που μπαίνουμε στην Κοινή Αγορά, που εγώ τη φοβάμαι πάρα πολύ, δεν είμαι υπέρ της ΕΟΚ, θα έπρεπε να κάνουμε ότι μπορούμε για να κρατήσουμε ότι ελληνικό στοιχείο έχουμε και ή Ορθοδοξία είναι ένα ελληνικό στοιχείο που θα μας βοηθήσει στον αγώνα μας να μείνουμε Έλληνες.

Ο γιός μου, που θέλει να γίνει περισσότερο Έλληνας από Γάλλος μου είπε 'εντάξει πατέρα, αφού θα γίνω περισσότερο Έλληνας θέλω να βαφτιστώ'. Πώς λοιπόν θέλετε να επιτρέπουμε σ΄ αυτούς τους ανθρώπους, που διαχειρίζονται σήμερα την Εκκλησία να μην τη σέβονται καθόλου, να μη σέβονται εμάς, να προσβάλουν με την ζωή τους το Χριστό και τα δόγματα.

Λέει το κατηγορητήριο ότι βάζω τον Πρεβέζης να μεταχειρίζεται λέξεις απ΄ το Ευαγγέλιο για να πετύχει να κατακτήσει ερωτικά τις γυναίκες. Τις πολλές γυναίκες που είχε. Και εγώ αναφέρω στο έργο μου μόνο δύο. Όταν πήγα στην Πρέβεζα έγινε κάτι φοβερό. Όλοι έρχονταν να μου δώσουν στοιχεία. Δηλαδή είναι μια πόλη γεμάτη καταδότες. Είχανε μάθει όλοι που μπορούσανε να με βρούνε και τι χαρτιά μου φέρνανε, τι γράμματα και φωτογραφίες μου δίνανε, δε λέγεται. Θα μπορούσα να βγάλω σειρά από βιβλία. Όλοι δε φοβόντουσαν μήπως κάποιος άλλος θα μου έλεγε περισσότερα γι΄ αυτούς. Και ερχόντουσαν πανικόβλητοι. Γιατί υπάρχουνε, ξέρετε, κατηγορίες για δολοφονία. Όταν έχουν γίνει στην Πρέβεζα 'περίεργες' δολοφονίες εχθρών του πρώην Πρεβέζης. Και ήρθαν και από την χωροφυλακή για να μου πουν ότι κάνανε το καθήκον τους και δέχτηκαν ασφαλώς ότι οι δολοφονίες ήταν περίεργες, αλλά με βεβαίωσαν ότι κινήθηκε η χωροφυλακή και παραδέχτηκε ότι έκανε ανακρίσεις.

Ασφαλώς είναι περίεργο, σ΄ ένα μακρινό καφενείο, έξω από την Πρέβεζα να τηλεφωνήσουν στο θύμα για να συναντήσει κάποιον κι όταν βγήκε στο δρόμο - έρημος δρόμος - να περάσει ένα αυτοκίνητο και να τον σκοτώσει. Αλλά εμείς, μου είπαν δεν μπορέσαμε ν΄ αποδείξουμε ότι αυτό ήταν δολοφονία.

Ο Πρεβέζης κατηγορείται και το ξέρουμε όλοι- για φοβερά πράγματα και δεν είναι μόνο αυτό που κατηγορείται.

Κατηγορούνται πάρα πολλοί ιερείς.

Μου λένε μάρτυρες κατηγορίας, έβαλες μόνον έναν καλό, το Ιάκωβο. Ένας μόνο στους επτά. Είναι επτά οι Επίσκοποι του έργου μου - ένας είναι ο καλός και τους υπόλοιπους τους βγάζω ανάξιους. Περίπου αυτό το ποσοστό δίνω σήμερα στη Σύνοδο . Δηλαδή ένας στους επτά. Είναι πόσοι; 90; Ένα 15% τους δίνω με το ζόρι. Είπε ο μάρτυς ιερέας προηγουμένως, και καταλαβαίνω τον πόνο του, ότι κυκλοφορώντας με την παπαδιά του ακούγονται σχόλια εναντίον τους. Το ξέρω αυτό ότι γίνεται. Αλλά φταίω εγώ;

Όταν ο Αριστοφάνης κατηγορούσε τον Περικλή, κι έλεγε φοβερά πράγματα, ότι ο Πελοποννησιακός πόλεμος έγινε για τα οπίσθια της Ασπασίας, ο κόσμος χειροκροτούσε, γέλαγε και την επομένη μέρα πήγαινε και ψήφιζε τον Περικλή και την συνέχιση του πολέμου. Ο Αριστοφάνης είχε πάθει κάτι τραγικό. Καθ΄ όλη την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, με το έργο του χτύπαγε τον πόλεμο. Το κοινό πήγαινε γιατί τον αγαπούσε πολύ. Τον Αριστοφάνη τον λάτρευε. Τον χειροκροτούσε, 'μπράβο - μπράβο', του έδινε το βραβείο. Την άλλη μέρα πήγαινε και ψήφιζε υπέρ του πολέμου. Νομίζω ότι το γεγονός αυτό δείχνει ότι το θέατρο, ο συγγραφέας, κι αν ακόμα κάνει μιά καταπληκτική παράσταση - ας πούμε εναντίον του Πρεβέζης ή εναντίον της Εκκλησίας - άν ο κόσμος πιστεύει ότι στο σύνολο της ή Εκκλησία οι ιερείς οι αρχιερείς είναι εντάξει, θα πει μπράβο στον Κολλάτο, περάσαμε μιά ωραία βραδιά, γελάσαμε, την άλλη μέρα θα πάει να φιλήσει το χέρι του παππούλη και θα πάει στην εξομολόγηση. Αν πάω αύριο το έργο στη Κρήτη, δεν νομίζω ότι ο Ειρηναίος θα έχει κανένα πρόβλημα.

Ότι ο κόσμος θα πεί δεν είναι καλός ο Ειρηναίος. Ο κόσμος και να γελάσει με το έργο μου και να το διασκεδάσει, την γνώμη του για τον Ειρηναίο θα την κρατήσει. Έχει αποδειχτεί αυτό με το παράδειγμα του Αριστοφάνη που είχε τόσο ταλέντο και δεν μπόρεσε να κλονίσει τον Περικλή καθόλου.

Αποδείχτηκε με τον Ευριπίδη. Όταν δίδαξε το 415 τις 'Τρωάδες', ήταν λίγο πριν φύγουνε οι Αθηναίοι για τη Σικελία. Και τι έλεγε; Έλεγε ότι ό πόλεμος χάνεται... πάντα. Όποιος και να νικήσει, χάνει τον πόλεμο. Κι αν νικήσουμε, πάλι κατεστραμμένοι είμαστε. Όταν καίγεται μιά πόλη δεν είναι του εχθρού, είναι δικά μας. Είναι μιά πολιτεία που καίγεται.

Παρ΄ όλα αυτά λοιπόν οι Αθηναίοι πήγανε στη Σικελία.

Δεν είναι δίκαιο να λέγεται ότι εγώ άλλαξα τα αισθήματα ενός λαού, όταν δεν μπόρεσε να το κάνει ο Αριστοφάνης. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει. Το έργο έχει επιτυχία, ο κόσμος είναι ίσως πιο επιθετικός απέναντι στους ιερείς και στους αρχιερείς, ζητάει με περισσότερο φανατισμό να καθαρίσει η Εκκλησία, γιατί το είχε μέσα του, το ζητούσε. Και γι΄ αυτό από την πρώτη μέρα, μόλις αναγγείλαμε το έργο, είχε κόσμο. Όταν δεν υπήρχαν ακόμη εφημερίδες και βγάλαμε τις αφίσσες, και δεν βγάλαμε πολλές, λέγεται ότι γεμίσαμε όλη την Αθήνα. Όταν είχε κάνει ο Μαρκόπουλος ένα ρεσιτάλ βγάλανε 45.000 αφίσσες. Εμείς κολλήσαμε 4.500. Είχαμε βγάλει περισσότερες, δεν τις κολλήσαμε τις άλλες, έπειτα σταμάτησε η απεργία των εφημερίδων και δεν κολλήσαμε άλλες. Με 4.500 αφίσσες ξεσηκώσαμε όλη την Αθήνα. Γιατί; Γιατί το κοινό της Αθήνας ήθελε το έργο.

Λοιπόν δεν δέχομαι την κατηγορία ότι καταστρέφω το θρησκευτικό αίσθημα. Ότι ξεσηκώνω τον κόσμο εναντίον του Κλήρου. Οι ίδιοι τον ξεσηκώνουν με την ντροπή τους.

Ασφαλώς, στην αρχαία παράδοση υπάρχει ένα παράδειγμα του θεατρικού συγγραφέα, του Φρύνιχου, που του δώσανε ένα πρόστιμο οι Αθηναίοι επειδή έκανε ένα έργο, την 'Μιλήτου άλωση', που τους στενοχώρησε πάρα πολύ. Στενοχωρήθηκαν τόσο πολύ, ντράπηκαν, γιατί έδειξε το έγκλημα που κάνανε μετά την πτώση της Μιλήτου, που σκοτώσανε τους άνδρες όλους και πουλήσαν σκλάβους τις γυναίκες και τα παιδιά, που παρ΄ όλο που πίσω απ' τον Φρύνιχο ήταν ο Θεμιστοκλής, που ήταν ο χορηγός της παράσταστης - δηλαδή βρίσκεται μιά τεράστια πολιτική δύναμη πίσω απ΄ το θεατρικό συγγραφέα - παρ΄ όλα αυτά του δώσανε πρόστιμο. Θα μπορούσα να καταλάβω τους ιερείς και ιδιαίτερα τους αρχιερείς αν ερχόταν ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, ο οποίος πήγε προχτές και είδε μια τραγωδία που θα μπορούσε να την δεί και αύριο και δεν έβλεπε το έργο, το οποίο τον ενδιαφέρει και τον ίδιο. Έχει έναν από τους μεγάλους ρόλους και αντί να ζητήσει αναγκαστικά μέτρα για να κατεβάσει το έργο, το παρακολουθούσε και ζούσε τις αντιδράσεις του κοινού.

Δεν πιστεύω αυτός, που η αποστολή του είναι να βρίσκεται συνέχεια σ΄ επαφή με τον κόσμο, γιατί δεν έπρεπε να ΄ρθεί, θα βρισκότανε ανάμεσα σε 1.000 ανθρώπους. Δεν είναι δικό μου το κοινό. Δεν το φτιάχνω εγώ κάθε μέρα, να ΄ρθεί να τους δεί. Να δεί το έργο και να δεί ο κόσμος γύρω του πως θα το δεχτεί. Αν με την παράσταση στενοχωριόταν τόσο πολύ και μου 'λεγε ότι εδώ μας στεναχώρησε πάρα πολύ, ντρεπόμαστε τόσο πολύ που δεν μπορούμε πια να το βλέπουμε. Γιατί; Έχεις δίκιο, αλλά μας κάνεις και περνάμε ένα μαρτύριο κάθε μέρα'. Εγώ να το κατεβάσω το έργο, αλλά να παραιτηθεί κι εκείνος. Να παραιτηθεί ο Αρχιεπίσκοπος και να το κατεβάσω, διότι εδώ πέρα εγώ δικάζομαι. 'Ενώ οι Αρχιερείς αγνοούν τη δικαιοσύνη, ο Προκόπιος έχει ξεσηκώσει ένα νησί και το περιφρονεί. Γιατί δεν πηγαίνει στο νησί του; Γιατί να με στέλνει κάθε μέρα στα δικαστήρια - μου έχει κάνει 4 μηνύσεις ο Προκόπιος. Δηλαδή, κάθε μήνα θα 'μαι στα δικαστήρια εγώ. Γιατί δεν πηγαίνει στην Κεφαλλονιά. Να πάμε μαζί να δούμε. Ο κόσμος να κρίνει. Σκέπτομαι τις σκηνές για τις οποίες με κατηγορούν.

Τη σκηνή της Μακρονήσου την έδωσα, προσπάθησα να την δώσω όσο μπορούσα σε πιο ήπιο τόνο. Γιατί σκοπός μου ήτανε να δείξω ότι ο Πρεβέζης κι ένα μέρος της Εκκλησίας που τον κάλυψε, στον εμφύλιο πόλεμο δεν είχε πάρει τη θέση που έπρεπε να 'χει. Οι ιερείς ήταν οι μόνοι Έλληνες που μπορούσαν να μείνουν ουδέτεροι. Εγώ δεν πιστεύω ότι σ' ένα εμφύλιο πόλεμο μπορείς να μείνεις απ' έξω. Είναι άλλωστε γενική αρχή αυτό.

Στην αρχαία Ελλάδα, όταν σ' ένα εμφύλιο πόλεμο δεν έπαιρνες μέρος, έπαυες να είσαι Έλληνας. Η δικιά μου οικογένεια πήρε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο...όλη. Και είμαι υπερήφανος γι' αυτό. Αλλά οι παπάδες, οι ιερείς, εκείνοι είχαν καθήκον να μείνουν ουδέτεροι.

Ο Πρεβέζης, λοιπόν, ήταν ανέντιμος παπάς και σ' αυτή την κρίσιμη στιγμή του έθνους. Το έδωσα το γεγονός αυτό, χωρίς ακρότητες, όχι γιατί δεν ξέρω τι γινόταν στη Μακρόνησο, αλλά γιατί δεν ήθελα, δεν ήταν σκοπός μου να ξαναθυμήσω τα παλιά μίση που πρέπει να ξεχάσουμε. Άλλο όμως να ξεχάσουμε τα μίση και άλλο τους ιερείς που φέρθηκαν όπως ο Πρεβέζης. Δεν έχω αντίρρηση ακόμα και να ξεχάσουμε και την περίοδο της δικτατορίας. Να ξεχάσουμε ακόμα και πως ανέβηκε ο Σεραφείμ στο θρόνο. Αλλά νά το ξεχάσουμε αν ο Αρχιεπίσκοπος ήταν τόσο άξιος, που να πούμε, 'ναί, ανέβηκε περίεργα, τον φέρανε με τα πιστόλια, αλλά αυτός είναι τόσο ικανός παπάς... τι να κάνουμε...'. Αλλά ο Αρχιεπίσκοπος και ανέβηκε αντιδημοκρατικά και δεν κάνει τίποτε - αντίθετα, συνεχίζει την αντιλαϊκή πολιτική. Ακόμα και στην περίπτωση του θεάτρου του δικού μας, που είναι μια λεπτομέρεια ίσως, αλλά και έχει τη σημασία της, ενεργεί τελείως αντιδημοκρατικά. Όσο για τη σκηνή με την ανηψιά του Διοικητού Πρεβέζης, προσπαθούν να κατηγορήσουν ότι θέλω να μειώσω συγκεκριμένα τον σημερινό Διοικητή της Αστυνομίας Πρεβέζης. Όχι, και σ' αυτό επιμένω, θέλω να θυμίσω σ' αυτό τη συνολική ευθύνη της Πόλης και των Αρχών της, όλων όσων πέρασαν.

Δεν μπορούμε να λέμε τώρα που έπεσε ο Πρεβέζης, τώρα που μπορεί με τα παζαρέματα να έμεινε Δεσπότης, αλλά πάντως είναι ένας άνθρωπος αδύνατος, να λέμε ότι μόνο αυτός έφταιγε στην πόλη της Πρέβεζας, ήταν ο μόνος πρόστυχος άνθρωπος σε μιά 'ηρωϊκή πολιτεία'. Σήμερα η 'Ελευθεροτυπία' της Πρέβεζας βγάζει επιτέλους στη δημοσιότητα το σκάνδαλο του λαθρέμπορα της Πρέβεζας, τον οποίο, στο έργο, εγώ τον έχω εδώ κι ένα μήνα να συνεργάζεται με τον 'Άγιο'. Στις συνεντεύξεις τον ανέφερα από τότε που ήθελα να κάνω ταινία, εδώ κι ενάμιση χρόνο. Σήμερα η Πρέβεζα στη θέση του Δεσπότη και τις υπόλοιπες Αρχές έχει το λαθρέμπορα που αντιπροσωπεύει τα ληστρικά συμφέροντα, κάνει λαθρεμπόριο όπλων, λαθρεμπόριο τσιγάρων.. Όταν είχα πάει στην Πρέβεζα είδα τον Διοικητή Τραπέζης, ο οποίος δεν έδωσε σημασία σε μένα, διπλωμένος στα δύο μπροστά στον λαθρέμπορα!

Είμαι αναγκασμένος να αναφέρω συμβολικά μερικά πρόσωπα της εξουσίας, γιατί θέλω να δείξω ότι όλοι είναι υπεύθυνοι.

Η σκηνή με την ετοιμοθάνατη γυναίκα, - ο μάρτυρας δημοσιογράφος κ. Τσαρούχας, που είναι φίλος μου, έφερε στο δικαστήριό σας στοιχεία για μιά ετοιμοθάνατη γυναίκα που προσπάθησαν να της πάρουν την περιουσία για το καλό της Εκκλησίας - δεν είναι η δικιά μου περίπτωση. Η δικιά μου περίπτωση ήταν μιά άλλη που διηγηθήκανε στην Πρέβεζα. Αλλά τα στοιχεία του κ. Τσαρούχα, τα οποία είναι αληθινά ασφαλώς, δείχνουν ότι η παλιά αυτή μέθοδος, που είναι ένας από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους η Εκκλησία έφτιαξε την περιουσία της, συνεχίζει να υπάρχει ακόμα. Ο Πρεβέζης για να πάρει κτήματα έκανε τα πάντα.

Για τη σκηνή του γυμνού η κατηγορία έχω την εντύπωση ότι έχει πέσει από μόνη της. Είναι πολύ αστείο σήμερα να πιστεύουμε ότι ο ελληνικός λαός που ήλθε στο θέατρο έχει τέτοια πείνα ώστε να πληρώσει 300δρχ. Για να δει από 50 μέτρα ένα γυμνό κορίτσι. Τώρα ασφαλώς μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που να έχουν πείνα σεξουαλική. Αλλά εδώ τριγύρω έχει, όπως είπατε κι εσείς κ. Πρόεδρε, τόσες αίθουσες με πορνό ταινίες. Στον Κινηματογράφο, αν κάνω τον Πρεβέζης ταινία, ασφαλώς η ερωτική σκηνή θα είναι αληθινή ερωτική σκηνή. Ποτέ δεν θα τολμήσω να παρουσιάσω στον κινηματογράφο τον Πρεβέζης ντυμένο και την παπαδιά να κάθεται ιππαστί επάνω του ακίνητη. Θα κάνω την ιππαστί σκηνή όπως έγινε και νομίζω πως έχω το δικαίωμα. Θα γδυθεί ο παπάς, θα γδυθεί και η παπαδιά.Στο θέατρο,από μιά παράδοση είμαστε πιό σεμνοί... στην Ελλάδα. Η ερωτική σκηνή με το γυμνό, εγώ πιστεύω ότι δεν ερεθίζει το θεατή. Όταν άκουσα την κασέτα με τον Πρεβέζης, ήταν κάτι το φοβερό αυτή η φωνή του γέρου ανθρώπου που παρακαλάει και μαζί πιέζει ένα νέο κορίτσι. Ήταν συγκλονιστικό - αυτό προσπάθησα να δώσω.

Να δώσω τη θλίψη που έχει αυτή η σχέση, που είναι ανώμαλη, με την έννοια ότι ένας γέρος άνθρωπος που εκμεταλλεύεται τη δύναμή του για να πάρει μία γυναίκα είναι μιά πρόστυχη πράξη -αυτό είναι πρόστυχο δεν είναι το γυμνό. Είναι μιά θλιβερή και πρόστυχη σκηνή, γιατί αυτό ο Πλάτωνας στο 'Συμπόσιο' το έχει πει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ότι ο έρωτας δεν είναι πρόστυχος. Επιτρέπεται σε όλες του τις μορφές. Αρκεί όμως να μην γίνεται για οικονομικούς λόγους ή άλλα συμφέροντα. Εδώ ο Πρεβέζης την αγοράζει. Της δίνει λεφτά. Πιέζει τον άνδρα της. Η περιφρόνηση με την οποία μιλάει για τον Κασκάνη είναι κάτι το φοβερό - λέει ότι αυτόν δεν τον νοιάζει αν το ξέρει ο άντρας της. Δηλ τελικά βλέπεις ότι τον διασκέδαζε να βάλει τον Κασκάνη να τον βλέπη να κάνει έρωτα με την παπαδιά, για να τον ταπεινώσει περισσότερο. Υπάρχει θλίψη στη σκηνή αυτή. Υπάρχει αηδία γιατί είναι μία 'σχέση' βρώμικη. Και είναι γεγονός ότι μέχρι τώρα στη χώρα μας, στον έρωτα υπήρχε μιά γεροντοκρατία. Επειδή οι γέροντες είχανε δύναμη, συχνά πιέζανε τα κορίτσια και στην Ελλάδα ένα μεγάλο ποσοστό της ερωτικής πράξης γίνεται για λόγους χρηματικούς, αυτό είναι θλιβερό για την χώρα μας. Εγώ πιστεύω ασφαλώς ότι στον έρωτα πρέπει να υπάρχει ελευθερία απόλυτη όταν γίνεται από αγάπη.

Η Εκκλησία γέμισε κίναιδους. Υπάρχει μιά φράση για την οποία με κατηγορούνε συνέχεια. Ναί, η Εκκλησία γέμισε κίναιδους. Ο κ. Τσάκαλος, μας ρώτησε και αυτό δυστυχώς είναι αλήθεια, αν και μείς στις τάξεις μας δεν έχουμε κλέφτες και κίναιδους.

Μπορεί να έχουμε. Αλλά εμείς δεν κάναμε ποτέ όρκο Παρθενίας. Κανείς σκηνοθέτης δεν ξέρω να΄ χει κάνει ποτέ όρκο παρθενίας. Αντίθετα, καμιά φορά μπορεί να 'ναι και θετικό στοιχείο η έντονη ζωή ενός σκηνοθέτη. Πολλοί ηθοποιοί δημιουργούν ψεύτικες ερωτικές ιστορίες για ν' ανέβει η δημοτικότητά τους. Δεν κάνουμε το ίδιο επάγγελμα. Ο ιερεύς, ο Επίσκοπος, δεσμεύεται με την Πολιτεία. Και γι' αυτό μας ζητάει ορισμένα ανταλλάγματα. Το σεβασμό, την αγάπη, την πίστη σ' αυτόν, οικονομικά ανταλλάγματα, μιά κάλυψη απόλυτη, και υποτίθεται ότι αυτός με την βοήθεια του θεού, στον οποίο είναι τόσο κοντά, είναι πιό δυνατός από μας. Λοιπόν, η σύγκριση του παπα - Τσάκαλου, ο οποίος παραπάει, νομίζω, σ' αυτά που λέει μία αριστερά μία δεξιά, είναι αστεία. Και εμείς έχουμε ευθύνες, ασφαλώς, αλλά ποτέ δεν είπαμε ότι είμαστε στην ερωτική μας ζωή άψογοι. Ούτε κάναμε κηρύγματα περί Παρθενίας. κτλ.

Με κατηγορούνε για φράσεις απομονώνουνε φράσεις. Η φράση 'γαμώ το κέρατό σας' που λέει ο Αρχιεπίσκοπος. Νομίζω ότι ο καθηγητής κ. Μπέης είχε απαντήσει σ' αυτό αναφέροντας τα όσα λέει ο πρώην Αθηνών Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος. Τη φράση την έχει πεί ο Σεραφείμ για κείνους που φώναξαν Ανάξιος Ανάξιος στην ενθρόνιση του Ορφανού της Λαρίσης. Αλλά νομίζω ότι κι αν δεν την είχε πει, έχω το δικαίωμα να την βάλω. Στις πρόβες παρουσίαζα τον Σεραφείμ να βγάζει ένα πιστόλι στο τέλος και να βαράει τουφεκιές για να σκάσουνε το παπαδαριό από κάτω, το οποίο με τον παπά αντιπρόσωπο -αν είχα μεγάλο θίασο και πολλά χρήματα, θα'βαζα 20 να ουρλιάζουνε Ανάξιος Ανάξιος - φώναξε. Είχα σκεφτεί να βγάλει ο Σεραφείμ ένα πιστόλι και να πεί 'σκάστε ρέ' μπάμ - μπάμ.

Μου είπε όμως ο κ. Γιαννόπουλος 'όχι το πιστόλι, θα'χουμε φασαρίες, βγάλε το πιστόλι'. Έκανα μιά υποχώρηση, έκανα μερικές υποχωρήσεις για να προχωρήσει το έργο. Έ, λέω, αφού το λέει ο Γιαννόπουλος ας βγάλουμε το πιστόλι, με λύπη μου. Γιατί θεατρικά ήτανε πάρα πολύ ωραίο, και του πήγαινε του Σεραφείμ, όταν άνοιγαν τα ρούχα του να του φαίνεται ένα μεγάλο πιστόλι, που του 'χα βάλει ανάμεσα στη ζώνη. Θέλω να πω, ότι σεβόμενος... υποχωρώντας μπροστά στην ελληνική πραγματικότητα, έκανα μερικές μικροϋποχωρήσεις. Δεν θα τις ξανακάνω εύκολα. Γιατί πιστεύω ότι δεν πρέπει να κάνουμε.


'Γαμώ το κέρατό σας' έχει πεί χειρότερα ο Σεραφείμ... κι αυτό που κάνει να προσπαθεί να κατεβάσει το έργο με ασφαλιστικά μέτρα, χωρίς να καταφύγει ουσιαστικά στη δικαιοσύνη, το θεωρώ εγώ εκβιασμό φοβερό. Το κάνει και ο Προκόπιος που μας επιβάλλει 20 χιλ. Δραχ κάθε μέρα νομίζοντας ότι μπορεί να μας σταματήσει να παίζουμε το έργο.
'Το πέταγμα των χρημάτων' - υπάρχει η σκηνή που πετάνε τα χρήματα. Γεγονός είναι ότι στην αρχή της πρώτης μέρας τα μάζευε κι ο Αρχιεπίσκοπος τα χρήματα. Μετά έγινε πάλι μιά υποχώρηση μετά από υπόδειξη του κ. Γιαννόπουλου, που μου είπε 'παιδί μου, τώρα ας μην τα μαζεύει ο Αρχιεπίσκοπος, ας τα μαζεύει κάποιος άλλος, κι ας είναι ο Αρχιεπίσκοπος μπροστά'.
Το ίδιο είναι. Τι συμβολίζει η σκηνή; Συμβολίζει ότι εδώ, με τον Πρεβέζης, γίνανε ορισμένα παζαρέματα. Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί αυτό το πράγμα. Ο Πρεβέζης είναι ένας Επίσκοπος που δεν ήταν τυχαίος. Τώρα θέλουμε να τον παρουσιάσουμε σαν ένα άνθρωπο που δεν έχει παίξει κανένα ρόλο στην Εκκλησία - πως τολμάνε να λένε κάτι τέτοιο όταν στην απόφαση που πάρθηκε για να κοπεί το σκήνωμα του Αγίου Γερασίμου ο Πρεβέζης είναι μέλος της επιτροπής. Είναι ένας από τους Συνοδικούς που υπογράψανε. Κάθεται δίπλα - δίπλα με τον Σεραφείμ, ο οποίος ήταν τότε Επίσκοπος Ιωαννίνων.

Οπωσδήποτε, λοιπόν, έχει στοιχεία στα χέρια του, δεν έχει ασφαλώς, τους φακέλους του Καντιώτη. Γιατί αν είχε τους φακέλους του Καντιώτη η φωτογραφία δεν θά' φτανε ποτέ στον Τύπο. Αλλά έχει και αυτός ορισμένα στοιχεία. Λοιπόν, έγινε ένα παζάρεμα. Εγώ δεν θα είχα κανένα ενδιαφέρον θεατρικό να δείξω ότι στον Πρεβέζης λένε 'εντάξει, θα σ' αφήσουμε το μισθό σου ! Δεν θα πέρναγε θεατρικά. Ενώ τα χρήματα που του δίνει ο Σεραφείμ είναι μιά θεατρική χειρονομία. Απόδειξη, όταν λέει στον Πρεβέζης ο ρόζ Μπόν - Μπόν Επίσκοπος με το αγαθό ύφος όπως είναι και παχουλό, ότι 'όλοι ξέρουμε ότι είσαι φτωχό, όπως άλλωστε όλοι μας', ο κόσμος "πεθαίνει" στα γέλια.Γιατί 'πεθαίνει' στα γέλια; Εγώ τι λέω; Ότι όλοι οι Επίσκοποι είναι φτωχοί. Μιά φράση υπέρ του Αρχιεπισκόπου. Γιατί ο κόσμος δεν χειροκροτεί, αλλά αντίθετα γελάει; Γιατί ξέρει ότι δεν είναι φτωχοί οι Επίσκοποι. Λοιπόν, γιατί με κατηγορούν εμένα; Η φράση μόνη της, αν την απομονώσουμε, είτε μιά φράση υπέρ της Ιεραρχίας, υπέρ του Ανωτάτου Κλήρου. Γιατί γελάει ο κόσμος; Γελάει ο κόσμος γιατί ξέρει ότι δεν τον κοροιδεύω, γιατί ξέρει ότι κι εγώ ξέρω ό,τι όλοι ξέρουμε, ότι οι Αρχιερείς έχουνε τεράστιες περιουσίες. Άν ζητήσω αύριο από τον κ. Ορφανό να παραιτηθεί, επειδή έχει προδώσει τον όρκο του και έχει μιά σειρά από κτήματα - θα σας τα δώσω σ΄ένα σημείωμα ,στο Μαραθώνα, πάρα πολλά κτήματα - θα παραιτηθεί; Όχι, θα μείνει Επίσκοπος. Τότε πως μου ζητάτε εμένα να κατεβάσω το έργο όταν εκείνος που έχει προδώσει τον όρκο του δεν παραιτείται;Λοιπόν, τη σκηνή με τα χρήματα την έβαλα γιατί πιστεύω, ασφαλώς, ότι ο Αρχιεπίσκοπος είναι υπεύθυνος για τα ανταλλάγματα, για το παζάρεμα που έγινε, το έπαιξε και κέρδισε ορισμένα ανταλλάγματα.
Η κοπή του σκηνώματος του Αγίου Γερασίμου, εγώ πιστεύω πως έγινε. Τώρα, ασφαλώς, και αυτό είναι το πιο δύσκολο, εγώ έβαλα τη σκηνή που πουλάνε το σκήνωμα, τα παϊδάκια - θέλανε να τα κόψουν μετά την πρώτη μέρα και παρ΄όλο που ήταν μιά φράση...
...Ξέρετε, κ. Πρόεδρε, στο θέατρο μού΄λεγε ο κ. Γιαννόπουλος, κόψε τα παΐδάκια βρέ Δημήτρη, μιά λέξη τι σημασία έχει".....
Ξέρετε όμως ότι κόβοντας τη λέξη "παΐδάκια" αφαιρέσαμε το μισό γέλιο της σκηνής; Στο θέατρο, ορισμένες λέξεις είναι σημαντικές απ΄ ό,τι μπορεί να νομίζουμε. Μετά, κόψε μιά λέξη από δώ, κόψε μιά φράση από κεί, κόψε μιά σκηνή, δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε σωστά, κοροϊδεύουμε τους θεατές. Εγώ πιστεύω πώς από τη στιγμή που ένας Επίσκοπος αποφασίζει να κόψει το σκήνωμα ξέροντας πόσο επικίνδυνο είναι, κάτι ανταλλάγματα, παίρνει απ΄αυτούς που τους δίνει κομμάτια. Άλλωστε μου έχουν φέρει στοιχεία που λένε ότι έχουν θέσει σαν όρο, όταν τον κάνανε Επίσκοπο Κεφαλλονιάς, να κόψει το σκήνωμα και να τους μοιράσει κομμάτια. Αυτό λοιπόν δεν είναι μιά ανταλλαγή; Όλη η ελευθερία που πήρα, λοιπόν είναι στον χειρισμό αυτής της βρωμερής ιστορίας και που προσπάθησα να τη δώσω με χιούμορ - ότι τα δεξιά παϊδάκια,παίζουμε και με τις λέξεις, είναι ακριβότερο απ΄τ΄αριστερά. Γιατί είναι ακριβότερα από τ΄αριστερά; Που το στηρίζω; Ασφαλώς το ξέρω πως, κανονικά, και τα δεξιά και τα αριστερά παϊδάκιατο ίδιο είναι.Αλλά στην Ελλάδα όλοι ξέρουμε ότι το εδώκαι πάρα πολλά χρόνια, γενικάτα δεξιά είναι ακριβότερα από τα αριστερά. Μ΄αυτό το παίζουμε και ο κόσμος γελάει. Γελάει γιατί δεν θέλει να κλάψει για το αίσχος του Μητροπολίτη που έκοψε το σκήνωμα και θέλει με τη βία να μείνει Μητροπολίτης Κεφαλληνίας, ενώ εδώ και καιρό είναι στην συνείδηση του ποινίου του πρώην.

Τώρα έχουμε μιά άλλη κατηγορία, κι ο κ.Εισαγγελέας επιμένει πολύ, σχετικά με τη σκηνή του Επισκόπου Φλωρίνης, τον τρελλό παπά που λέω στο Πρόγραμμα. Τον Επίσκοπο Φλωρίνης τον έχω γνωρίσει. Είχαμε πάει με το φίλο τον Άρη Σκιαδόπουλο, όταν εργαζότανε στον "Ταχυδρόμο", πρίν 5 χρόνια που είχα ανεβάσει ένα έργο και που είχε πεί ότι θά μ΄αφορίσει αν δεν το κατεβάσω, να τον δούμε, να συζητήσουμε μαζί του. Αναμφισβήτητα είναι ένας άνθρωπος ηθικός και, δυστυχώς, - τι κατάντημα για την Εκκλησία μας - φτάσαμε να το θεωρούμε αυτό , το ότι δεν κλέβει και δεν έχει θησαυρίσει, φοβερή αρετή - να θεωρούμε σπάνιο χάρισμα για έναν Επίσκοπο το ότι δεν μοιχεύει και δεν είναι κίναιδος. Αν πρέπει έτσι να κρίνουμε, ασφαλώς ο Επίσκοπος Φλωρίνης είναι σπάνια Επίσκοπος, μοναδικός.

Μπαίνοντας στη Φλώρινα υπάρχει ένας τεράστιος σταυρός, μου θύμισε Ισπανία. Είχαμε μπεί στην πολιτεία σε μια ώρα που χτύπαγε το σταυρό ή ήλιος έτσι, που έπεσε και μας πλάκωσε ή σκιά πάνω μας. Ο σταυρός δεν πρέπει να πλακώνει, πρέπει να λυτρώνει.

Όταν του τηλεφωνήσαμε ήμασταν στο σπίτι ενός δημοσιογράφου, του ανταποκριτή των Νέων στην Φλώρινα. Τον ρώτησε ο Άρης πότε να τον δούμε. "Που είστε", μας ρώτησε ο Άγιος, και ο Άρης, που ήξερε ότι ο φίλος του ο δημοσιογράφος δεν τα πάει καλά με τον Φλωρίνης του λέει "είμαστε σ΄ένα καφενείο Άγιε. 'Ποιό καφενείο', του απαντάει , 'γιατί μου λές ψέμματα, είστε στο σπίτι τάδε κι έχετε έρθει στη Φλώρινα από την ώρα τάδε'. Δηλ. Μπαίνοντας στην Φλώρινα ήξερε ο Άγιος που είμαστε, που σταματήσαμε, που πίναμε τον καφέ μας και τι φορούσαμε. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της παραμονής μας στη Φλώρινα (μείναμε μιάμιση μέρα), οι κινήσεις μας ήταν όλες σημειωμένες. Θέλω να πω ότι αγαπάει τους κατοίκους ο Δεσπότης, αλλά τους παιδεύει και τους παιδεύει πολύ, κ. Πρόεδρε. Έχει κάνει μιά αστυνόμευση της Φλώρινας που άν την είχε πετύχει ο Παπαδόπουλος θα ήταν σίγουρα ακόμα δικτάτορας. Είναι καταπληκτικό, ξέρει όλες τις λεπτομέρειες, έχει φακέλους για τα πάντα. Ξέρετε, όταν πήγα στην Φλώρινα δεν ήξερα και πάρα πολλά πράγματα για τον Δεσπότη. Στο δρόμο προσπαθούσα να διαβάσω ξανά την Καινή Διαθήκη για να θυμηθώ ορισμένα πράγματα. Ο Άρης μου είπε, ότι είχε ακούσει για τον Άγιο. Ο Φλωρίνης, όταν μιλήσαμε, με άφησε έκπληκτο. Ήξερε τον πατέρα μου, τον παππού μου, τη μητέρα μου, το σπίτι μου, ότι δεν είχα αδέλφια, για τη γυναίκα μου, το Παρίσι.....
Είχε ολόκληρο 'φάκελο ΚΟΛΛΑΤΟΥ' - τα έχασα. Είχε και έχει πάντα ένα τέτοιο δίκτυο που μ΄ είχε εντυπωσιάσει - είναι αυτό χριστιανικό;

Εγώ, για τον Επίσκοπο Φλωρίνης έδωσα αυτό που πιστεύω. Ότι είναι ένας Βυζαντινός Ιεράρχης, του οποίου όμως τα θετικά του στοιχεία είναι θετικά επειδή οι άλλοι Επίσκοποι είναι αρνητικοί. Κανονικά είναι ένας Μεσσαιωνικός Επίσκοπος. Αν η Εκκλησία της Ελλάδος ήταν μιά Εκκλησία που σεβόταν και τη θρησκεία και τον λαό και οι Επίσκοποί της δεν κλέβανε, δεν μοιχεύανε, δεν ήταν κίναιδοι - η πλειοψηφία της, όχι όλοι, ασφαλώς - τότε ο Φλωρίνης θα ήταν μια επικίνδυνη περίπτωση. Γιατί εμένα μου είπε μπροστά σε μάρτυρες, και δεν νομίζω ότι το αρνείται, ότι είναι πρώτα Ορθόδοξος και μετά Έλληνας. Δηλαδή, επανέλαβε τη φράση την οποία έλεγε ο Γεννάδιος και η οποία μας στοίχισε 400 χρόνια σκλαβιάς. Και δεν μου' κρυψε ο Άγιος Φλωρίνης το θαυμασμό του για τον Γεννάδιο τον Σχολάριο. Μου είχε βάλει δε τις φωνές όταν τον απεκάλεσα προδότη και με σταμάτησε όταν του θύμισα τι γράφει γι' αυτόν, τον Γεννάδιο, ο Κορδάτος στην " Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας". "Εκείνο όμως που πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι καταδίωξε με λύσσα τους Ελευθερόφρονες και όσους διάβαζαν και μελετούσαν τους Έλληνες συγγραφείς, κι ακόμα έκαψε τα συγγράμματα του Γεμιστού και διακήρυξε πως αυτός, αν και μιλούσε την Ελληνική γλώσσα, δεν ήταν Έλληνας, αλλά μόνο Χριστιανός. Μου είχε πεί συγκεκριμένα ο κ. Καντιώτης όταν τον κατηγόρησαν τον Σχολάριο λέγοντάς τον προδότη: πρόσεξε καλύτερα να χάσουμε την Κύπρο - σήμερα ξέρουμε πια τι σημαίνει αυτό - παρά να φύγει το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την Κων/πολη. Λοιπόν, θα μπορούσα να επεκταθώ στον Φλωρίνης πολύ περισσότερο και σε θέματα λιγότερο γραφικά.

Η λύση που είχα διαλέξει από την αρχή ήταν να μην βάλουμε ράσα, ν΄ αποφύγουμε τα σύμβολα, να μη θίξουμε με κανένα τρόπο τα σύμβολα. Δεν υπάρχει, εικόνισμα, δεν υπάρχει Σταυρός, πουθενά δεν αναφέρεται ή λέξη Χριστός. Και στους Αρχιερείς έδωσα κάτι ξύλα να κρατούν, αντί για ποιμαντικές ράβδους. Ο Άγιος Φλωρίνης, όμως, όπως είπα και προηγουμένως, δεν είναι ένας κανονικός Επίσκοπος. Του έδωσα, λοιπόν μιά πατερίτσα, ή οποία είναι και αυτή περίεργη. Έχει πάνω πάνω μια σειρά από σκοινιά, δεμένα τρελά, τρελός παπάς, τρελή πατερίτσα.

Δεν το αρνούμαι αλλά δεν νομίζω ότι τον θίγω. Τώρα ο Επίσκοπος Φλωρίνης μου είχε πει ότι "Άν ανέβεις στην Φλώρινα δεν θα σου κάνω μήνυση, αλλά θα σε δείρω. Δεν ξέρω ποιά θα είναι ή αντίδρασή του αν θα έβλεπε το έργο. Γιατί έχει ένα χιούμορ....Όταν σε δέχεται σου λέει, (δεν είναι και πολύ δημοκρατικό). Τι θα πιείς; Θα πιείς λεμονάδα Φλωρίνης; Και να μή θέλεις λεμονάδα Φλωρίνης, Φλωρίνης θα πιείς. Όλη η προσωπικότητα του Φλωρίνης είναι περίεργη.

Η κατηγορία για την Ιερά Σύνοδο. Εάν είχα τη δυνατότα να έχω μιά ολόκληρη Ιερά Σύνοδο, να έχω τους τους Αρχιερείς τους περισσότερους που μπορούσα, θα τους έδειχνα επί σκηνής. Αν μπορούσα να δείξω τους Επισκόπους όλης της Ιεράς Συνόδου, θα τους έδειχνα. Άλλά δεν θα έδειχνα μόνο έναν καλό. Θα'βαζα το ποσοστό που πιστεύω πως έχει σε τίμιους ανθρώπους η Ιερά Σύνοδος. Στο έργο δεν είναι η Ιερά Σύνοδος. Διάλεξα λοιπόν επτά οι οποίοι παζάρεψαν την υπόθεση του Πρεβέζης, και όταν βρήκαν την τιμή, συμβιβάσανε τα πράγματα. Παρ'όλα αυτά ο Πρεβέζης στο θεατρικό έργο λέει στον κ. Σεραφείμ τη φράση "Ιούδα, με το φιλί με προδίδεις" και έχει η φράση αυτή μιά πικρή ειρωνεία. Και είναι φυσικό να την έχει. Αυτή τη στιγμή απ' όσους ήρθαν εδώ για μάρτυρες, κανείς δεν είχε το κουράγιο, είτε Αρχιερείς λέγονται είτε απλοί ιερείς, κανείς δεν υπερασπίστηκε τον Πρεβέζης. Γιατί ξέρουμε ότι είναι αδύνατος. Και αυτό δεν είναι πολύ γενναίο.

Λοιπόν ο Πρεβέζης έχει μιά θλίψη όταν λέει στον κ. Σεραφείμ " με πρόδωσες", γιατί τον προδώσανε ασφαλώς. Γιατί αν δεν τον προδίδανε έπρεπε να προχωρήσουν οι εκκαθαρίσεις. Δηλαδή; Να ξηλωθεί, να ξυριστεί, ή να πάει σε μοναστήρι. Όχι μόνο ο Πρεβέζης, αλλά και ο Ορφανός και ο Προκόπιος και αυτός ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος κ. Σεραφείμ. Εγώ δεν πιστεύω στο ξύρισμα. Είναι φασιστικός τρόπος.

Έχουμε τόσα μοναστήρια άδεια. Να πάνε στα μοναστήρια. Δεν έχουμε πρόβλημα που να στείλουμε τους ανάξιους Έλληνες Αρχιερείς. Εδώ η ηγεσία της Εκκλησίας μας τι έκανε; Διώξανε τον Πρεβέζης και σταμάτησαν την κάθαρση εκεί. Έτσι ώστε οι ίδιοι άνθρωποι να συνεχίζουνε να διοικούν την Εκκλησία. Αυτές τις μέρες διαλέγουνε Επίσκοπο Σπάρτης και δεν λέει, δεν γράφει κανείς ότι αυτός είναι καλύτερος από τον άλλο γιατί διαθέτει αυτά κι αυτά τα προσόντα. Και ότι ο δεύτερος έχει αυτά κι εκείνα τα προσόντα. Λένε όλοι ότι αυτός έχει τόσους ψήφους για να τον υπερασπίζεται ο κ. Σεραφείμ. Όμως ο κ. Σεραφείμ θεωρείται ότι είναι σε πτώση τώρα μπροστά στον Πειραιώς. Ο άλλος υπερασπίζεται λοιπόν, γράφουνε, από τον Πειραιώς. Και παζαρεύουνε. Ντροπής πράγματα ομολογώ. Αυτοί είναι οι Επίσκοποί μας. Στην Ιερά Σύνοδο είχα σεβασμό, αλλά έχω και την απαίτηση να αλλάξει η σύνθεσή της. Πρέπει ασφαλώς να πώ, ότι ιδιαίτερο σεβασμό δεν έχω σε αυτούς τους ανθρώπους. Δεν μπορώ να πώ ψέματα. Τη σημερινή πλειοψηφία της Ιεράς Συνόδου δεν την έχω και πολύ σε εκτίμηση.

Οι κατήγοροί μου επιμένουν σε μιά φράση του έργου "Κοίτα ατυχία να μας τύχει παπάς που να μήν είναι αδελφή". Τη φράση αυτή δεν τη λέει Επίσκοπος. Δεν τη λέει παπάς. Τη φράση αυτή μέσα στο έργο τη λέει ένας προύχοντας της Πρέβεζας, όταν πάνε να πιέσουν τον Πρεβέζης να δεχτεί να πληρώσει, ώστε να καλύψουνε - διότι η Πρέβεζα ενδιαφέρεται να καλύψει το σκάνδαλο - το πιστεύω αυτό απόλυτα. Γιατί και αυτό είναι θλιβερό ότι ούτε βουλευτής, ούτε κανείς άλλος έβγαλε το σκάνδαλο, ούτε δημοτικός σύμβουλος ούτε οι δήμαρχοι ...Να μη φωνάζουνε λοιπόν.

Το σκάνδαλο του Πρεβέζης βγήκε επειδή έγινε ο εκβιασμός του Κασκάνη. Και επειδή δεν πλήρωσε ο Πρεβέζης. Οι άλλοι όλοι δεν μίλησαν. Ή έστειλαν υπηρεσιακά χαρτιά, όπως είπε άλλωστε ο Νομάρχης Πρεβέζης. Το ήξερα είπε "έστειλα ένα υπηρεσιακό χαρτί και έφυγα". Εγώ πιστεύω ότι δεν φτάνει μονάχα αυτό. Τέλος πάντων είναι μιά άποψη. Λοιπόν, όταν φεύγουν οι δύο προύχοντες μετά την συζήτηση που κάνανε με τον Πρεβέζης και του είπανε "Σε παρακαλούμε, πλήρωσε τώρα, θα σου δώσουμε κι εμείς ορισμένα λεφτά και μετά θα τον φάει ο χάρος αυτόν". Αυτό μπορεί να' ναι και πραγματικό δηλαδή, ότι θα τον καθαρίσουνε ή μπορεί να'ναι και συμβολικό.

Να τον αναγκάσουνε σε σιωπή ή σε μετάνοια όπως έγινε με τον ιερέα που έχει καταγγείλει τον Επίσκοπό του ότι ζήταγε σώμα και μετά ο ίδιος έκανε ύστερα (νομίζω από πίστη) "εγώ ξανάρχομαι σε σένα, μετάνιωσα". Λοιπόν αυτές οι μετάνοιες... είναι αδύνατοι άνθρωποι. Γιατί να υπάρχουν μόνο δυνατοί άνθρωποι. Όλοι αδύνατοι είμαστε. Αυτοί οι δυό προύχοντες κατεβαίνοντας κάτω από το σπίτι του Επισκόπου, ενώ ο Πρεβέζης δεν θέλει να πληρώσει, και δεν θέλει να πληρώσει γιατί φοβάται, και ξέρει κι έχει δίκιο ότι άν πληρώσεις μιά φορά θα πληρώσεις και δυό και τρείς και δεν θα σταματάει ο εκβιασμός. Κατεβαίνοντας κάτω λοιπόν λέει ο ένας στον άλλο. "Βρε κοίτα, ατυχία να μας τύχει παπάς που να μην είναι αδελφή". Με την έννοια ότι άν ήταν αδελφή, όπως ξέρουμε, ο λαός θεωρεί καλώς ή κακώς ότι οι αδελφές κινούνται πιό έξυπνα. Έχουνε μιά ικανότητα προσαρμογής μεγαλύτερη. Σου λένε, άν είχαμε μια αδελφή Επίσκοπο, θα τα είχαμε βολέψει,θα το είχαμε ξεπεράσει το πράγμα. Πρώτα - πρώτα δεν θάκανε την γκάφα να τον πιάσουνε επ' αυτοφώρο,γιατί προσέχουνε, αλλά κι άν τον πιάνανε θα πλήρωνε, θα' βρισκε τρόπο να το κλείσουμε το θέμα.

Ενώ αυτός, που κάνει τον άνδρα και τον παλικαρά τώρα μας δημιουργεί προβλήματα. Δεν έχει την έννοια η φράση αυτή ότι όλοι οι ιερείς ή όλοι οι Αρχιερείς είναι αδελφές. Δεν θα μπορούσε, είναι πρακτικά αδύνατο. Σε καμιά ομάδα ανθρώπων δεν είναι όλοι ομοφυλόφιλοι. Μπορεί να υπάρχει ένα ποσοστό. Νομίζω ότι οι ίδιοι ιο ιερείς δίνουνε ένα ποσοστό. Ένας αρχιερέας έλεγε ότι το 70% είναι ομοφιλόφιλοι. Αλλά αυτά δεν είναι σίγουρα. Δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Εγώ λοιπόν δεν μπορώ να πω ξαφνικά ότι όλοι οι παπάδες είναι.... Στεναχωρέθηκα που μου είπε ένας ιερέας ότι με το έργο μου θα βάλω αμφιβολίες στη γυναίκα του ύστερα από 25 χρόνια γάμου. Το θεωρώ λίγο περίεργο. Δεν θα ήθελα, πάντως...αν του δημιούργησα τέτοιο θέμα σπίτι του, δεν το ήθελα. Και δεν το λέει παπάς αυτό. Το λέει ένας άνθρωπος. Στο έργο τη φράση αυτή δεν τη λέει παπάς, ένας πολίτης απ' την Πρέβεζα που πιστεύει ότι αν ήταν ομοφυλόφιλος θα ήταν πιό άνετη η λύση του προβλήματος. Εγώ θα ήθελα να ελπίσω ότι το έργο θα το συνεχίσουμε και θα ήθελα να επιμείνω σε κάτι. Από το έργο όπως είπε και ο κύριος Τζόγιας, δεν μπορούμε να απομονώσουμε μιά φράση. Δεν μπορούμε να' απομονώσουμε μιά σκηνή.

Ή όλο το έργο είναι έντιμο και όλο το έργο κάνει μιά καλόπιστη κριτική, έστω σκληρή για τους Αρχιερείς και η παρουσίασή του έργου είναι χρήσιμη, ώστε να μην ξεχνάμε την σημερινή πραγματικότητα της Εκκλησίας και να βιαστούμε να κλείσουμε το θέμα, ή όλο το έργο είναι ανέντιμο, όλο το έργο το έκανα , θα έπρεπε να ήμουν ανόητος, γιατί έχω μόνο ένα 12% τα ποσοστά μου. Δεν πήρα καμιά αμοιβή σκηνοθέτη, ή όλο το έργο λοιπόν το έκανα τότε για το 12% και πια πρέπει όλο το έργο να απαγορευτεί. Θα ήθελα θερμά να παρακαλέσω το δικαστήριο σας να σκεφτεί και μας τους καλλιτέχνες. Οταν ένας δημιουργός γράφει ένα έργο και το έργο αυτό είναι ένα. Σ' ένα κλέφτη σήμερα, πια, στην Ευρώπη δεν του κόβουνε το χέρι που έκλεψε, τον βάζουνε όλον φυλακή. Λοιπόν το Θεατρικό έργο είναι ένα .Έχει φράσεις έχει σκηνές. Έχει τη φράση "Σαν τον Άγιο Γεώργιο δυνατός", αλλά αυτή η φράση είναι μέσα στο έργο. Παπαδιά είναι, με τον Άη - Γιώργο θα τον παρομοιάσεις για να τον ευχαριστήσει. Δεν θα του πεί είσαι δυνατός σαν τον Κούρκουλο.

Άν ήταν μιά κοπέλα σε μιά γειτονιά θα του έλεγε ότι "είσαι δυνατός σαν τον Αλαίν Ντελόν. Ίσως είναι εδώ το σύμβολο για μια γυναίκα ερωτευμένη. Θέλω - επιμένω σε αυτό - όλο το έργο είνα ΕΝΑ. Εάν λοιπόν είναι ανέντιμο, αν είναι πρόστυχο είναι όλο. Όχι επί μέρους σκηνές. Και θάπρεπε πια να κατέβει όλο το έργο. Ευχαριστώ.